-
1 praecontrecto
prae-contrecto, —, —, āreзаранее касаться, мысленно осязать ( videndo aliquem O) -
2 fructus
1.fructus, a, um, Part., from fruor.2.fructus, ūs (archaic gen. sing. fructuis, Varr. ap. Non. 492, 14; id. R. R. 1, 2, 19; cf. Gell. 4, 16:I.fructi,
Cato, R. R. 4; Ter. Ad. 5, 4, 16; Turp. ap. Non. 491, 7), m. [fruor], an enjoying, enjoyment.In abstracto.A.Lit. (perh. only ante- and post-class.): Ol. Mea est haec. St. Scio; sed meus fructus est prior, i. e. use and enjoyment, for ususfructus (q. v. under usus), Plaut. Cas. 4, 4, 16; Dig. 7, 8, 14.—B.Trop. (class. but rare):II.hoc tam singulare vestrum beneficium ad animi mei fructum atque laetitiam duco esse permagnum,
for my mental enjoyment, Cic. Agr. 2, 2, 5: qui propter odium fructum oculis (dat.) ex ejus casu capere vellent, to feast their eyes on, Nep. Eum. 11 (cf.:spectatumne huc, ut rem fruendam oculis, sociorum caedes venimus?
Liv. 22, 14, 4).—Far more freq.,Transf., concr., the enjoyment that proceeds from a thing, proceeds, produce, product, fruit, profit, income (very freq. and class.; in sing. and plur.; cf.: fruges, fetus, frumentum).A.Lit.: quod earum rerum videa tur ei levis fructus, exiguus usus, incertus dominatus, etc., Cic. Rep. 1, 17; cf.:B.pecudes partim esse ad usum hominum, partim ad fructum, partim ad vescendum procreatas,
id. Leg. 1, 8, 25; Varr. R. R. 1, 37, 4; cf.also ususfructus, under usus: frugum fructuumque reliquorum perceptio,
Cic. Off. 2, 3, 12:fructum ex aliqua re percipere or capere,
id. ib. 2, 4, 14:quoniam fructum arbitror esse fundi eum, qui ex eo satus nascitur utilis ad aliquam rem, etc.,
Varr. R. R. 1, 23, 1:ruri si recte habitaveris, fructi plus capies,
Cato, R. R. 4, 2; cf.:in quos sumptus abeunt fructus praediorum?
Cic. Att. 11, 2, 2:praediorum,
id. Cat. 2, 8, 18:arbusta vineaeque et consita omnia magis amoenis quam necessariis fructibus,
fruits, Liv. 22, 15, 2:(vacca) a bima aut trima fructum ferre incipit,
Varr. R. R. 2, 1, 13:gallinarum fructus erant ova et pulli,
id. ib. 3, 3, 6:quae (oves) neque ali neque ullum fructum edere ex se sine cultu hominum possent,
Cic. N. D. 2, 63, 158:non serendis, non percipiendis, non condendis fructibus,
id. de Sen. 7, 24; cf.:ver ostendit futuros fructus: reliqua tempora demetendis fructibus et percipiendis accommodata sunt,
id. ib. 19, 70:comportare et condere fructus,
id. Agr. 2, 32 fin.:apibus fructum restituo suum,
Phaedr. 3, 13, 15:in fructibus arborum,
Quint. 8, 5, 26:fructum ferre,
id. 8, 3, 10:graves fructu vites,
id. 8, 3, 8: Heracleotae et Bragyletae, qui item debent, aut pecuniam solvant aut fructibus suis satisfaciant, satisfy him with their proceeds, Cic Fam. 13, 56, 2:Asia multos annos vobis fructum Mithridatico bello non tulit,
id. Agr. 2, 30, 83; cf. id. ib. 2, 29, 81:M. Crassus negabat ullam satis magnam pecuniam esse ei... cujus fructibus exercitum alere non posset,
i. e. revenue, income, id. Off. 1, 8, 25:aurum ex fructu metallorum coacervatum,
Liv. 45, 40, 2:in tantas brevi creverant opes, seu maritimis seu terrestribus fructibus,
id. 21, 7, 3; cf.:fuerat ei magno fructui mare,
id. 34, 36, 3:qua re saepe totius anni fructus uno rumore periculi amittitur,
Cic. de Imp. Pomp. 6, 15:an partus ancillae in fructu sit habendus,
id. Fin. 1, 4, 12:putatisne vos illis rebus frui posse nisi eos, qui vobis fructui (al. fructuosi) sunt, conservaveritis,
id. de Imp. Pomp. 6, 16.—Trop., fruit, consequence, effect, result, return, reward, success:ego fructus ex re publica non laetos et uberes, sed magna acerbitate permixtos tuli,
Cic. Planc. 38, 92; cf.:fructum pietatis suae ex aliquo ferre,
id. Sest. 31, 68:ex otio fructus capere,
id. Rep. 1, 4; cf.:ex accusatione Aquilii diligentiae fructum ceperat,
id. Brut. 62, 222:alicujus amoris et judicii,
id. Pis. 14, 31:honeste acta superior aetas fructus auctoritatis capit ipsa extremos,
id. de Sen. 18, 62:modestiae fructum aliquem percipere,
id. Sull. 1, 1:gloria est fructus verae virtutis honestissimus,
id. Pis. 24, 57:laboris,
Quint. 6 praef. §2: studiorum,
id. 8 praef. § 26; 10, 3, 2; 10, 7, 1; cf.also: ex re decerpere fructus (with plus mali haurire),
Hor. S. 1, 2, 79:divitiarum fructus in copia est,
the enjoyment derived from riches, Cic. Par. 6, 2, 47:vestrum beneficium, ad animi mei fructum atque laetitiam permagnum,
id. Agr. 2, 5:Theophrastus talium sumptuum facultatem fructum divitiarum putat. Mihi autem ille fructus liberalitatis, multo et major videtur et certior,
id. Off. 2, 16, 56:pecuniae fructus maximus,
id. ib. 2, 18, 64:animi fructus, qui in te videndo est,
id. Fam. 15, 14, 3:vitae fructus,
id. Cat. 3, 12, 28; id. Mur. 23, 47; cf.:omnem fructum vitae superioris perdidissent,
id. Div. 2, 9, 24:quin spe posteritatis fructuque ducatur,
id. Rab. Perd. 10, 29:voluptatum,
id. Lael. 23, 87:jucunditatis,
id. Mur. 19, 40:graviore sono tibi Musa loquetur Nostra, dabunt cum maturos mihi tempora fructus,
Verg. Cul. 9. -
3 uro
ūro, ussi, ustum, 3, v. a. [for uso from root us; cf. Gr. euô, to singe; auô, to kindle], to burn (class.).I.Lit.1.In gen.:2.(sacer ignis) urit corpore serpens Quamcumque arripuit partem,
Lucr. 6, 660:urere ne possit calor amplius aridus artus,
id. 4, 871:calidum hoc est: etsi procul abest, urit male,
Plaut. Most. 3, 1, 81:urit odoratam nocturna in lumina cedrum,
Verg. A. 7, 13:homines in usum nocturni luminis,
Tac. A. 15, 44:picem et ceras alimentaque cetera flammae,
Ov. M. 14, 533.—In partic.a.To burn up, destroy by fire, consume (syn. cremo):b.hominem mortuum, inquit lex in XII., in urbe ne sepelito neve urito,
Cic. Leg. 2, 23, 58 Mos.; so XII. Tab. ib. 2, 24, 60:flamma cum corpora fulva leonum soleat torrere atque urere,
Lucr. 5, 898 (902): in corpore si quid ejusmodi est, quod reliquo corpori noceat, id uri secarique patimur, Cic. Phil. 8, 5, 15:agros,
Liv. 26, 21, 15:urbes hostium,
Tac. H. 2, 12:superbas Carthaginis arces,
Hor. Epod. 7, 6:Achaïcus Ignis Iliacas domos,
id. C. 1, 15, 35; cf.:usto ab Ilio,
id. Epod. 10, 13:ustis navibus,
id. ib. 9, 8:neglectis urenda filix innascitur agris,
id. S. 1, 3, 37:cum frondibus uritur arbos,
Ov. M. 2, 212 et saep.:acanthi radices ustis laxatisque mire prosunt,
burned, scorched, Plin. 22, 22, 34, § 76:a sole usti,
id. 23, 4, 42, § 85:ecce sexus infirmus se uri perpetitur,
Lact. 5, 13, 14:urbis hostium,
Tac. H. 2, 12:praedas,
id. A. 4, 48:regionem,
Curt. 4, 9, 8; 4, 14, 2.—Of encaustic painting, to burn in (very rare):B.picta coloribus ustis puppis,
Ov. F. 4, 275:tabulam coloribus,
id. ib. 3, 831.—Transf.1.To burn, i. e. to scorch, parch, dry up; to sting or pain acutely (syn. torreo):2.videmus ceteras partes incultas (terrarum), quod aut frigore rigeant aut urantur calore,
Cic. Tusc. 1, 28, 69:cum Sol gravis ureret arva,
Ov. M. 6, 339:terras (Sol),
id. ib. 4, 194:campum (seges),
Verg. G. 1, 77 sq.:solum (cicer),
Plin. 18, 12, 32, § 124:vineas (fimum suillum),
id. 17, 27, 46, § 258:urentes harenae,
Hor. C. 3, 4, 31;v. Orell. ad h. l.: sitis usserat herbas,
Ov. F. 4, 299:sitis arida guttur Urit,
id. M. 11, 130:fauces urit sitis,
Hor. S. 1, 2, 114:nec febribus uror anhelis,
Ov. P. 1, 10, 5:pestilentia urens simul urbem atque agros,
Liv. 10, 47, 6:dysenteria si urat,
Plin. 28, 9, 33, § 128: calx urit, discutit, extrahit, burns, heats (when taken as a medicine), id. 36, 24, 57, § 180:uri, vinciri, ferroque necari,
Sen. Ep. 37, 1:hae sunt, quarum Delicias et panniculus bombycinus urit,
oppresses, Juv. 6, 260.—To rub sore; to gall, fret, chafe, corrode:3.calceus... si pede minor, uret,
Hor. Ep. 1, 10, 43:si te gravis uret sarcina chartae,
id. ib. 1, 13, 6:teneros urit lorica lacertos,
Prop. 4 (5), 3, 23:uri virgis,
Hor. S. 2, 7, 58:loris non ureris,
id. Ep. 1, 16, 47:antiqua terebra urit eam partem quam perforat: Gallica excavat nec urit,
Col. Arb. 8, 3:ut prensos urant juga prima juvencos,
Ov. R. Am. 235. —To pinch with cold; to nip, blast, wither:II.pernoctant venatores in nive, in montibus uri se patiuntur,
Cic. Tusc. 2, 17, 40:Scythae continuis frigoribus uruntur,
Just. 2, 2, 9:iis, quae frigus usserit, sunt remedio,
Plin. 22, 25, 57, § 119; Ov. Tr. 3, 2, 8; id. F. 1, 680:urebant montana nives,
Luc. 4, 52; Val. Fl. 2, 287.—Trop., to burn, inflame, consume with passion; in pass., to burn, glow, be heated, be inflamed, be enamored; of love or lust:B.me tamen urit amor,
Verg. E. 2, 68:Daphnis me malus urit,
id. ib. 8, 83:vires urit videndo Femina,
id. G. 3, 215:urit me Glycerae nitor, Urit grata protervitas,
Hor. C. 1, 19, 5 sq. — Pass.:uritur infelix Dido,
Verg. A. 4, 68: Hor. Epod. 14, 13; Ov. M. 1, 496; 3, 464; 7, 22;13, 763 al.: meum jecur urere bilis,
Hor. S. 1, 9, 66:ira communiter urit utrumque,
id. Ep. 1, 2, 13.— Pass.:uror, seu, etc.,
Hor. C. 1, 13, 9.—Of envy:urit fulgore suo,
Hor. Ep. 2, 1, 13.—Transf.1.To vex, annoy:2.uro hominem,
I gall the fellow, Ter. Eun. 2, 2, 42; cf. pass.:id nunc his cerebrum uritur, Me esse hos trecentos Philippos facturum lucri,
Plaut. Poen. 3, 5, 25. —In gen., to disturb, harass, annoy, oppress:eos bellum Romanum urebat,
Liv. 10, 17, 1; cf. pass.:quo (bello) Italia urebatur,
id. 27, 39, 9:labor aliquem urens,
id. 36, 23, 5:captos legibus ure tuis,
Ov. Am. 1, 8, 70:populum gravis urebat infesto mari annona,
Vell. 2, 77, 1:urebat nobilem populum ablatum mare,
Flor. 2, 6, 2.
См. также в других словарях:
veoir — Veoir, Videre, Cernere, Intui, Intueri, Aspicere, Despicere, Proþspicere, Conspicari, Vsurpare oculis. Veoir diligemment et soigneusement, Circunspicere. Veoir paravant, Praeuidere. Veoir quelqu un et regarder, Tenere aliquem oculis, In oculis… … Thresor de la langue françoyse